მშობლის უფლების ჩამორთმევა

ბლოგის  ადმინის  ნებართვით  აღებულია  ბლოგიდან    https://geolaw.wordpress.com

რამდენიმე  დღის  წინ  მეგობარმა  მკითხა,  აქვთ  თუ  არა  ე.წ  “ქუჩის  ბავშვების”  მშობლებს  უფლება  თავიანთ  შვილებზე,  ანუ  რამდენად  დასაშვებია,  ჩამოერთვათ  მათ  მშობლის  უფლებები  ბავშვებისადმი  უდიერად  მოპყრობის  გამო,  ამიტომ  გადავწყვიტე  პოსტით  გავცე  პასუხი  მის  კითხვას:

მშობლის უფლების ჩამორთმევაროგორც უკიდურესი ღონისძიებაშეიძლება სასამართლო წესითკანონის  მიხედვით,  თუ  მშობლები  თავიანთ  უფლება-მოვალეობებს  ამ  უკანასკნელთა  ინტერესების  საწინააღმდეგოდ  იყენებენ,  მაშინ  შეიძლება  დაისვას  საკითხი,  მათთვის  ან  ერთ-ერთი  მათგანისთვის  მშობლის  უფლების  ჩამორთმევის  შესახებ.  ამ  უფლების  გამოყენება  შეიძლება  მხოლოდ  განსაზღვრული  საფუძვლების  არსებობისას,  ანუ  მაშინ,  თუ  გაირკვა,  რომ  მშობლები  თავს  არიდებენ  შვილების  აღზრდას,  სასტიკად  ეპყრობიან  მათ,  ბოროტად  იყენებენ  მშობლის  უფლებებს,  მავნე  გავლენას  ახდენენ  მათზე  თავიანთი  ამორალური  ქცევით,  ასევე  მაშინ,  როცა  მშობლები  ქრონიკული  ალკოჰოლიკები  ან  ნარკომანები  არიან.  მნიშვნელოვანი  მიზეზია  ასევე  ალიმენტისგან  თავის  არიდება.

დაუშვებელია  მშობლის  უფლების  ჩამორთმევა  მოხდეს  მაშინ,  თუ  მშობელი  თავის  უფლება-მოვალეობებს  ვერ  ასრულებს  სულიერი  ავადმყოფობის,  ჭკუასუსტობის  ან  სხვა  ქრონიკული  ავადმყოფობის  გამო.  გამონაკლისი  ეხებათ  მხოლოდ  ალკოჰოლიკებს  და  ნარკომანებს.  ამ  შემთხვევაშიც,  სასამართლოში  საკითხის  დასმა  შესაძლებელია  მხოლოდ  მაშინ,  თუ  ადმინისტრაციული  ზემოქმედების  ღონისძიებებმა  სასურველი  შედეგი  არ  გამოიღო  და  პირი  არ  გამოსწორდა.

სასამართლოსგარდაარცერთსხვაორგანოსარაქვსუფლებამიიღოსგადაწყვეტილებამშობლისუფლებისჩამორთმევისანშვილებისმიმართმშობლისრაიმეუფლებისშზღუდვისშესახებ.

მშობლის  უფლება  შეიძლება  ჩამოერთვას  არა  მარტო  ერთ,  არამედ  ორივე  მშობელს.  იმ  შემთხვევაში,  თუ  ორივე  მშობელს  ჩამოერთმევა  მშობლის  უფლება,  ბავშვი  გადაეცემა  მეურვეობისა  და  მზრუნველობის  ორგანოს.  ბავშვის  გადაცემა  ხდება  მაშინაც,  თუ  ერთ  მშობელს  ჩამოერთვა  უფლება,  მაგრამ  მეორე  მშობლისთვის  ბავშვის  გადაცემა  შეუძლებელია.

ერთი  მშობლისთვის  მშობლის  უფლების  ჩამორთმევისას,  როცა  მეორე  მშობელს  ეკისრება  პასუხისმგებლობა,  ყურადღება  უნდა  მიექცეს    ბავშვის  აღზრდისა  და  რჩენისთვის  ნორმალური  პირობების  შექმნას.  ბუნებრვია  მეორე  მშობლისთვის  ბავშვის  გადაცემას  არ  აქვს  აზრი,  თუ  იგი  არ  იმყოფება  ქორწინებაში  მეორე  მშობელთან  და  აქვს  სხვა  ოჯახი  და  ყავს  ბავშვები.

მშობლის  უფლება  პირს  შეიძლება  ჩამოერთვას  როგორც  ერთი,  ისე  სხვა  შვილების  მიმართაც.  მშობლის  უფლების  ჩამორთმევის  შესახებ  საქმე  სასამართლოშ  შეიძლება  განხილულ  იქნეს  სახელმწიფო  ან  საზოგადოებრივი  ორგანიზაციის,  ერთ-ერთი  მშობლის  ან  მეურვის  სარჩელის  საფუძველზე.  სხვა  დაინტერესებულ  პირებს  მხოლოდ  მათი  მეშვეობით  შეუძლიათ  მიაღწიონ  სასამართლოში  საკითხის  განხილვას.  განხილვა  ხდება  მეურვეობისა  და  მზრუნველობის  ორგანოების  წარმომადგენელთა  მონაწილეობით.

რაცშეეხებადასმულშეკითხვასარისთუარაშესაძლებელიქუჩაშიგაშვებულიბავშვებისმშობლებსჩამოერთვათმშობლისუფლებავფიქრობსავსებითგამართლებულიაზემოთაღნიშნულიგარემოებებისადადავითარებისშესწავლისგათვალისწინებით.