მეღვინეობა უზბეკეთში
უზბეკეთში მეღვინეობას გაცილებით გრძელი ისტორია აქვს, ვიდრე ჩვეულებრივად ითვლება. უკვე სპარსული ცივილიზაციის დროს სამარკანდის ირგვლივ ვენახები დაარსდა.
მაღალი ტემპერატურისა და მზიანი ამინდის გამო, უზბეკეთი იდეალური რეგიონია ტკბილი და სადესერტო ღვინოების წარმოებისთვის. თუმცა ადგილობრივი მეურნეობები მშრალ ბრენდებსაც აწარმოებენ. პირველ რიგში, ახალი თაობის მომხმარებლებისთვის, რომლებიც უკვე მიეჩვივნენ ევროპულ სტილს.
ჯიშები
ამჟამად უზბეკეთში 300-ზე მეტი ჯიშის ყურძენი მოჰყავთ. სტატისტიკა მოიცავს არა მხოლოდ ტექნიკურ, არამედ სუფრის (დესერტულ) ჯიშებსაც.
უზბეკეთში ყველაზე გავრცელებული და ცნობილი ტექნიკური ვაზის ჯიშებია:
- პინო ნუარი;
- რქაწითელი;
- საფერავი;
- ჰინდონგი;
- ბაიან შირეი;
- ალეატიკო;
- სოიაკები.
ამავდროულად, მხოლოდ ალეატიკო და სოიაკი არიან ძირძველი და ავტოქტონები.
პინო ნუარი შემოტანილია საფრანგეთიდან, რქაწითელი და საფერავი ქართული ჯიშებია, ჰინდონგი ყარაბაღული, ბაიან შირეი – აზერბაიჯანული.
უზბეკეთში მოყვანილი ზოგიერთი ჯიში ჩინეთიდანაც შემოვიდა ქვეყანაში – მაგალითად, კულდჟინსკი, რომელმაც ძალიან გრძელი გზა გაიარა, დაიბადა უზბეკეთში, ჩამოყალიბდა ჩინეთში და შემდეგ დაბრუნდა უზბეკეთში.
უზბეკეთის განსაკუთრებით ცნობილი ღვინოები
უზბეკური ღვინის ექსპორტს ,,ტაშკენტვინოს“ ქარხანა აწარმოებს – ეს კომპანია განსაკუთრებით აქტიურია პროდუქციის ექსპორტზე. ამავდროულად, ღვინო – “უზბეკეთის საგანძური” , სამწუხაროდ, არ შეესაბამება თავის სახელს – ეს არის ჩვეულებრივი სასმელი რაიმე განსაკუთრებულობის გარეშე. თუმცა, ისინი ასევე წარმოებულია ადგილობრივი ჯიშებისგან.
ხაზი “უზბეკეთის საგანძური” წარმოდგენილია ოთხი ღვინით:
- „უზბეკეთის საგანძური, ტაშკენტი“. თეთრი ნახევრადტკბილი ღვინო, რქაწითელისა და ბაიან შირეის ჯიშებიდან. აქვს რბილი არომატი, სუფთა გემო, საშუალო მჟავიანობა, რაც გამოიხატება გამაგრილებელი გემოთი.
- „უზბეკეთის საგანძური, ფერგანა“. მშრალი თეთრი ღვინოა რქაწითელისა და ბაიან შირეის ჯიშებიდან. დახვეწილი, არც თუ ისე ინტენსიური არომატი ავლენს ხილის ნოტებს, გამაგრილებელ გემოს საშუალო მჟავიანობით.
- „უზბეკეთის საგანძური, ბუხარა“. მშრალი წითელი ღვინოა კაბერნე სოვინიონისა და საფერავის ჯიშებიდან. ცხელ კლიმატში ღვინო მდიდრდება ტანინებით, ამიტომ სასმელი დაძველებას მოითხოვს. 8-10 წლის შემდეგ, ბოთლში ყალიბდება ყურძნის ჯიშის ელფერი – შავი მოცხარი, წითელი კენკრა, მწიფე ხილი და აბრეშუმისებრი ტანინები.
- „უზბეკეთის საგანძური, სამარკანდი“. წითელი ნახევრადტკბილი ღვინოა კაბერნე სოვინიონისა და ჰინდოგნის ჯიშებიდან. ის არ საჭიროებს დაძველებას და მისი დალევა შესაძლებელია ახალგაზრდა ასაკში.
ამ კოლექციაში ყველაზე საინტერესო სამარყანდის ღვინოა. იმისდა მიუხედავად, რომ ის ნახევრად ტკბილია; ეს არის ის, რაც, მრავალი კრიტიკოსის აზრით, ყველაზე ავთენტურია და აჩვენებს “ძველი უზბეკეთის” და “ხელნაკეთი უზბეკური ღვინოების” სტილს.
თუმცა, რა თქმა უნდა, მასობრივი წარმოების ღვინოები იმ ხარისხის არაა, რომ უნდა ინახებოდეს სახლში ბარში ან კოლექციაში.
შატო ჰამკორი Chateau Hamkor
უზბეკეთმა, 2000-იან წლებში ღვინის ინდუსტრიის აღორძინებით, ძველი სამყაროს მეურნეობების მაგალითს მიმართა. ევროპიდან შემოიტანეს აღჭურვილობა, ნერგები და მოიწვიეს სპეციალისტებიც. შატო ჰამკორი გახდა ერთ-ერთი პირველი მეურნეობა, რომელმაც დაიწყო ღვინის წარმოება ძველი სამყაროს სტილში.
დღეს Chateau Hamkor აწარმოებს ექვსი ბრენდის ღვინოს. ასორტიმენტი მოიცავს როგორც საერთაშორისო, ასევე ადგილობრივ ჯიშებს:
- შატო ჰამკორ კაბერნე სოვინიონი Chateau Hamkor Cabernet Sauvignon – კაბერნე სოვინიონი ხანგრძლივი დაძველებით მუხის კასრებში;
- Haut Parkent Muscat – ალექსანდრიის მუსკატი უჩვეულო დეგუსტაციის პროფილით. ჯიშის ძლიერი არომატული მახასიათებლით, უზბეკეთის მაღალი ტემპერატურის გავლენით, ღვინო გამოირჩევა ხავერდოვანი ტექსტურით.
- Chateau Hamkor Pinot Noir – Pinot Noir ხანმოკლე დაძველებით, არომატული და გამაგრილებელი.
- Haut Parkent Riesling – რისლინგი ყვავილების, ციტრუსის ხილის, მწვანე ვაშლისა და მსხლის არომატით.
- შატო ჰამკორ საფერავი – ნეიტრალურ ჭურჭელში დაძველებული საფერავი.
- Haut Parkent Aleatiko – ალეატიკო მოკლე დაძველებით ნეიტრალურ კონტეინერებში. არასტანდარტული ჯიში, რომელიც უზბეკეთის პირობებში ხარობს ბევრად უფრო ძლიერად, ვიდრე მშობლიურ იტალიაში: წითელი ხილის, ბროწეულისა და ქლიავის მძლავრი არომატი გადადის გამაგრილებელ გემოში, გაზრდილი მჟავიანობით და ხანგრძლივი გემოთი.
Chateau Hamkor რეგულარულად ანახლებს თავის ასორტიმენტს. მაგალითად, კარგ წლებში კომპანია აწარმოებს სოიაკის – ადგილობრივ თეთრ ჯიშს. იგი იწარმოება ძალიან შეზღუდული რაოდენობით, ამიტომ პრაქტიკულად ვერ ნახავთ უზბეკეთის ფარგლებს გარეთ.
აგროფირმა “სულტონ შარბათი”
„სულტონ შარბათი“ აერთიანებს იტალიურ მიდგომას და ძირძველ ჯიშებს. კომპანია დაარსდა 2006 წელს; სასოფლო-სამეურნეო კომპანია სურხანდარიას რაიონში ფლობს 125 ჰექტარ ვენახს – ეს პრაქტიკულად ტაჯიკეთის საზღვარზეა.
კომპანიის ასორტიმენტში შედის 10-ზე მეტი დასახელების ღვინო, როგორც ერთჯიშოვანი, ასევე შერეული.
კომპანიაში მოჰყავთ ისეთი ჯიშები, როგორიცაა რქაწითელი, კულდჟინსკი, მონასტრელი, მუსკატი, კაბერნე სოვინიონი და პინო ნუარი.
ყველაზე ცნობილი ღვინოა „სულთანი“, ნახევრად ტკბილი წითელი, შექმნილი წითელი ჯიშებისგან, რომელიც საუკეთესო მოსავალს იძლევა შექმნის წელს და 12-15 თვიანი დაძველებით ფრანგულ მუხის კასრებში.